Wielki test cyfrowych kompetencji Polaków wskazuje na potrzebę edukacji cyfrowej

Kraje Unii Europejskiej biorą na celownik rozwój cyfrowych kompetencji obywateli. W grudniu 2022 r. decyzją Parlamentu i Rady UE wszedł w życie program polityki „Droga ku cyfrowej dekadzie”. Jego głównym celem jest zwiększenie liczby specjalistów w zakresie technologii teleinformatycznych (ICT) w Europie z 8,9 mln do 20 mln osób do 2030 roku. Unijny program zakłada również, że do tego czasu 80 proc. Mieszkańców UE będzie mieć podstawowe umiejętności cyfrowe.

– Jednym z celów „Drogi ku cyfrowej dekadzie” jest zwiększenie liczby specjalistów w dziedzinie IT. Niestety pod tym względem Polska znajduje się w ogonie państw Unii, a dystans do średniej europejskiej wzrósł z 0,7 proc. Do 1,0 proc. W ostatniej dekadzie. Mamy coraz mniej absolwentów ICT oraz wbrew globalnym trendom, coraz mniej studentów na kierunkach naukowych, technologicznych, inżynieryjnych i matematycznych (STEM). Potrzebujemy zupełnie nowego podejścia i rozmowy o edukacji przyszłości – podkreśla Piotr Mieczkowski, dyrektor fundacji Digital Poland.

Sprawdzian przeprowadzony przez Fundację Digital Poland podczas czwartej edycji Digital Festival potwierdza, że nadal są obszary, w których Polacy mogą się rozwijać. Uczniowie oraz dorośli, którzy przystąpili do ogólnopolskiego testu cyfrowych kompetencji Digital Fitness Test, zdobyli w nim 50 proc. Pokazuje to, jak bardzo potrzebne są odpowiednie inicjatywy edukacyjne, które pozwoliłyby Polakom pogłębić ich podstawową wiedzę i umiejętności informatyczne niezależnie od grupy wiekowej.

Pandemia przyniosła przełom w wykorzystaniu nowych technologii, jednak nie wpłynęła znacząco na rozwój kompetencji cyfrowych dorosłych Polaków. Uśredniony poziom poprawności odpowiedzi Digital Fitness Test w przypadku mężczyzn wyniósł 57 proc., a kobiet 54 proc. Sprawdzian obejmował pięć kategorii: tworzenie treści cyfrowych i media społecznościowe, bezpieczeństwo, umiejętność korzystania z informacji i danych, rozwiązywanie problemów i logiczne myślenie oraz komunikacja i współpraca.

– Kompetencje cyfrowe są dziś kluczowe w wielu dziedzinach, pomagają chociażby w lepszym zarządzaniu swoimi pieniędzmi, co w efekcie przekłada się na poprawę jakości życia. W Visa jesteśmy przekonani, że edukacja finansowa, którą rozumiemy między innymi jako zdobywanie właśnie umiejętności cyfrowych, poszerzanie wiedzy czy codzienną praktykę, w połączeniu z inkluzywnością finansową, to klucz do tworzenia gospodarki dostępnej dla wszystkich – powiedział Adrian Kurowski, dyrektor generalny Visa w Polsce.

Dorośli Polacy najwięcej trafnych odpowiedzi uzyskali w części sprawdzającej umiejętność korzystania z informacji i danych – poprawnie odpowiedziało 64 proc. badanych. Trochę mniej, bo 51 proc. respondentów zdobyło wystarczającą liczbę punktów w teście w zakresie cyberbezpieczeństwa.

Największą cyfrową sprawnością wykazali się mieszkańcy województwa mazowieckiego, którzy poprawnie odpowiedzieli na 64 proc. pytań. Natomiast najmniej poprawnych odpowiedzi – 49 proc. – uzyskały osoby z województwa podkarpackiego.

Wyzwania związane z pandemią COVID-19 pokazały, ile jest jeszcze do zrobienia w zakresie cyfrowych kompetencji wśród uczniów. Choć młodzi dorastają z telefonem w ręku, ich umiejętność sprawnego wykorzystywania cyfrowych narzędzi do zdobywania wiedzy i rozwoju pozostaje na niskim poziomie.

Potwierdzają to wyniki Digital Fitness Test. Dziewczynki poprawnie odpowiedziały na 49 proc. pytań, a chłopcy na 53 proc. w zakresie wiedzy podstawowej i umiejętności informatycznych.

Najlepiej z cyfrowymi zadaniami poradzili sobie uczniowie liceów ogólnokształcących, natomiast nieco gorzej – z wynikiem 43 proc. – uczniowie szkół podstawowych. Obszar, w którym dzieci i młodzież dobrze sobie radzą, to umiejętność korzystania z danych i informacji – uśredniony poziom poprawnych odpowiedzi wyniósł 59 proc. Gorzej wypadły wyniki związane z bezpieczeństwa w internecie – 45 proc. uczniów poprawnie odpowiedziało na pytania zadane w teście.

Poziom cyfrowych kompetencji jest największy wśród uczniów z województwa mazowieckiego (62 proc.), a najmniejszy wśród uczniów z Podkarpacia oraz województwa warmińsko-mazurskiego. Wyniki pokazują, że od drugiej edycji testu niewiele się zmieniło.

Do darmowego testu Digital Fitness Test przystąpili uczniowie szkół podstawowych, techników, liceów ogólnokształcących i szkół branżowych I stopnia (tzw. zawodówek) oraz dorośli. Test pomaga ocenić poziom wiedzy związanej z nowymi technologiami, a także obrać właściwy kierunek w rozwijaniu kompetencji cyfrowych. Został on opracowany przy współpracy z Komisją Europejską dzięki m.in. wykorzystaniu elementów projektu sfinansowanego przez Parlament Europejski. Test opiera się na europejskich ramach kompetencji cyfrowych dla obywateli opracowanych przez Wspólne Centrum Badawcze i Komisję Europejską.

Partnerzy główni Digital Fitness Test: Visa, TVN Warner Bros. Discovery, Ringier Axel Springer Polska.

Fundacja została powołana w celu zwiększenia konkurencyjności polskiej gospodarki, ze szczególnym uwzględnieniem obszaru wysokich technologii i szerzenia w społeczeństwie świadomości gospodarczej, jak również propagowania idei innowacyjności, przedsiębiorczości oraz odpowiedzialnego rozwoju. Zajmuje się propagowaniem wiedzy dotyczącej roli innowacji i cyfryzacji w rozwoju gospodarczym kraju. Skupia firmy i organizacje z różnych branż, zachęcając je do współpracy nad konkretnymi projektami. Misją Fundacji jest pozycjonowanie Polski jako wiodącego ośrodka innowacji cyfrowych na świecie. Promując międzynarodową i międzybranżową inicjatywę, łącząc siły, tematy i tworząc sieć kontaktów i relacji mobilizuje firmy do przechodzenia transformacji z offline do online. Fundacja zaprasza do współpracy wszystkich, którzy są zainteresowani realizowaniem innowacyjnych projektów, które unowocześnią polską gospodarkę.