– Dezinformacja to potężna broń, która w realny sposób może negatywnie wpływać na kraje i bieg ich historii, dlatego musimy działać tu i teraz, by powstrzymać skutki jej użycia – mówią wspólnie członkowie Związku Firm Public Relations, Stowarzyszenia Demagog i Fundacji Digital Poland. To właśnie z inicjatywy tych organizacji powstała Koalicja „RAZEM PRZECIW DEZINFORMACJI”, która poprzez różnorodne działania edukacyjne chce walczyć z tym szkodliwym zjawiskiem.
Szybki rozwój nowych technologii oraz mediów cyfrowych zapewnia szeroki dostęp do wszelkich informacji, bez względu na granice państwowe i czasowe. To ogromne ułatwienie, które posiada jednak swoją ciemną stronę. Cyfrowe tempo rozprzestrzeniania się informacji pozwala na równie szybkie tworzenie i rozpowszechnianie nieprawdziwych wiadomości, które realnie wpływają na rzeczywistość społeczeństw, a także zachowania ich członków.
– Aby ludzie w systemach demokratycznych podejmowali właściwe wybory, muszą mieć dostęp do prawdy. Po drugiej stronie barykady są fake newsy, które mogą paraliżować i przerażać, być bezpośrednią przyczyną fatalnych decyzji, zarówno jednostek, jak i całych społeczności. Konsekwencją może być dezintegracja społeczeństwa zagrażająca demokracji, a w końcu powstanie przestrzeni dla łamania praw i wolności obywatelskich. Dlatego musimy walczyć o prawdę, o to, by każdy człowiek miał dostęp do wiarygodnych źródeł oraz mediów i mógł na tej podstawie wypracowywać swoje poglądy, a także dokonywać samodzielnych, odpowiedzialnych wyborów, opierając się na faktach, a nie na fałszywych obrazach zakłamujących rzeczywistość. Na fali tego dążenia, które dzielimy ze Stowarzyszeniem Demagog i Fundacją Digital Poland, wspólnie powołaliśmy Koalicję „RAZEM PRZECIW DEZINFORMACJI” – mówi Przemysław Mitraszewski, prezes zarządu Związku Firm Public Relations.
Fake news – potwór z wieloma głowami
W ostatnich latach mamy prawdziwy wysyp fałszywych informacji – od teorii o morderczych sieciach 5G, poprzez udawaną pandemię COVID-19 po informacje o zabójczych szczepionkach zawierających chipy mające sterować społeczeństwem. W gąszczu kuriozalnych doniesień prawda jawi się często jako niewiarygodna. Przeprowadzone przez Fundację Digital Poland badanie pokazuje, że prawdziwym dezinformacyjnym rajem są media społecznościowe oraz telewizja, która dla 2/3 badanych jest podstawowym źródłem informacji o Polsce i świecie.
– Właśnie dlatego tak ważne jest połączenie sił i wspólna walka z rozlewającą się falą dezinformacji mającej skłócić Polaków – mówi Piotr Mieczkowski, dyrektor zarządzający Fundacji Digital Poland. – Z naszego raportu „Dezinformacja oczami Polaków" wynika również, że ponad 80 proc. Polaków spotkało się z fake newsami, a blisko 30 proc. wierzy w teorie spiskowe. To jest bezpośredni powód, dla którego od blisko pięciu lat podejmujemy różnego rodzaju działania edukacyjne, których celem jest przeciwdziałanie dezinformacji. Szczególnie zależy nam na zwiększeniu odporności społeczeństwa na celowo dystrybuowane fałszywe teorie. W ramach Koalicji będziemy szczególnie aktywni w zakresie wykorzystania nowych technologii do walki z dezinformacją oraz będziemy się dzielić najlepszymi praktykami dotyczącymi kampanii edukacyjnych – podkreśla Piotr Mieczkowski.
Koalicja stawia na edukację
Celem inicjatywy „RAZEM PRZECIW DEZINFORMACJI” są długofalowe i zakrojone na szeroką skalę działania podejmujące walkę z fałszywymi informacjami w mediach tradycyjnych i społecznościowych. Aktywności Koalicji będą skupiać się na edukacji grup szczególnie narażonych na dezinformację, promowaniu wiedzy i narzędzi do walki z fake newsami, a przede wszystkim na nauce zastosowania nowych technologii do ich weryfikacji. Planowane działania obejmują także współpracę z wiarygodnymi twórcami internetowymi oraz aktywne uczestnictwo w kształtowaniu polityk publicznych, wspierających walkę z zorganizowaną dezinformacją.
– Wojna w Ukrainie pokazała nam, jak niebezpieczne mogą być fake newsy. Musimy pamiętać, że jesteśmy na wojnie informacyjnej, której ofiarami, ale często również nieświadomymi przekaźnikami dezinformacji, są użytkownicy mediów społecznościowych. Tylko edukacja i wspólne działanie różnych organizacji mogą zwiększyć świadomość obywateli i ochronić ich przed dezinformacją. Dzięki Koalicji będziemy mogli docierać z rzetelnymi informacjami do jeszcze większej grupy osób – tłumaczy Małgorzata Kilian, prezes Stowarzyszenia Demagog.
Inicjatorzy Koalicji już od dawna działają w sferze informacyjnej i mają duże doświadczenie oraz kompetencje komunikacyjne, ale tylko współpraca w szerokim gronie może przynieść wymierne efekty. Dlatego lista podmiotów tworzących Koalicję nie jest zamknięta.
– Naszym nadrzędnym celem jest walka o rzetelną i obiektywną informację, dostępną dla każdego człowieka. Dlatego z otwartymi ramionami zapraszamy podmioty i instytucje, którym ta idea jest bliska i które chciałyby dołączyć do działań w ramach Koalicji. Jednym z głównych warunków dołączenia do Koalicji jest symboliczne złożenie podpisu pod stworzonym przez nas manifestem. W naszym społeczeństwie szerzy się dezinformacja na wielką skalę. Jednak jestem przekonany, że razem jesteśmy w stanie z sukcesem zawalczyć o prawdę – mówi Przemysław Mitraszewski.
Zachęcamy do śledzenia działań Koalicji, o których niebawem będziemy informować.
