Feniksy, smoki i wilki. Poznaj 100 cyfrowych liderów, którzy budują gospodarkę cyfrową w Europie Środkowo-Wschodniej

Ranking Digital Champions CEE powstał na podstawie przejrzystych, aktualnych i opartych na surowych kryteriach finansowych danych. O wyborze czempionów decyduje nie tylko EBITDA, ale przede wszystkim kapitalizacja, a większość przychodów czempiona musi pochodzić z produktów i usług cyfrowych lub sprzedawanych przez kanały cyfrowe. Dane do rankingu zapewniły specjalistyczne platformy Dealroom, Merger Market i Pitchbook, a także ponad 40 funduszy Private Equity i VC. Ranking prezentuje cyfrowych czempionów w trzech kategoriach, w zależności od ich wartości:

– Korzystając z tak wielu wiarygodnych źródeł, przy tak szerokim wsparcie rynku private equity i VC, stworzyliśmy pierwszy tak kompleksowy, rzetelny i obiektywny ranking na rynku. Chcemy w ten sposób pokazać inwestorom nie tylko w Polsce, ale przede wszystkim na świecie, że nasz region jest pełen ciekawych i wartościowych spółek – podkreśla Piotr Mieczkowski, dyrektor zarządzający fundacją Digital Poland. 

Liderem regionu pod względem zarówno liczby cyfrowych czempionów, jak i ich wartości jest Polska – pochodzi z niej 45 spółek o łącznej wycenie blisko 43 mld USD. Wśród nich są takie marki jak Allegro, InPost, CDProjekt, Techland czy Wirtualna Polska. Co więcej, pod względem liczby czempionów Polska zajmuje czołowe miejsce w każdej z sześciu kategorii rankingu: od e-commerce, przez media i rozrywkę, Saas, fintech, oraz cyfrową infrastrukturę i cyberbezpieczeństwo.

Na drugiej pozycji jest Rumunia z 6 czempionami o wartości 31 mld USD, wśród których znajduje się najwyżej wyceniana spółka w całym rankingu – UiPath. Trzecie miejsce przypadło natomiast Estonii, której technologiczni liderzy wyceniani są na kwotę blisko 20 mld USD, na co w ponad połowie składa się wartość fintechu Wise i Bolt.

Kolejne trzy miejsca pod względem wartości posiadanych czempionów zajmują Czechy (16 mld USD), z których pochodzą takie firmy jak Avast, Eurowag i Rohlik, Litwa (blisko 7 mld USD), skąd wywodzi się m.in. Vinted czy Citibee, a także Węgry (5 mld USD) ze spółkami takimi jak LogMein i czy Netrisk.

Najwięcej, bo przeszło 100 mld USD, warte są Cyfrowe Feniksy stworzone w latach 1997-2011, w tym połowę tej kwoty stanowią spółki z lat 2002-2006. To w tych czasach powstawały takie marki, jak Allegro, Pracuj.pl, CD Projekt, InPost, Vinted, czy UiPath oraz Mail.cz – najbardziej znane Feniksy z listy Digital Champions CEE. Najmniej – zaledwie 2% wartości rankingu – tworzą dziś spółki najmłodsze, które powstały w ciągu czterech ostatnich lat. Wśród nich jest na razie tylko jeden Feniks – Firefly Aerospace z Ukrainy.

– W 2021 roku region Europy Środkowo-Wschodniej będzie w stanie rozpoznać wschodzące gwiazdy i zapewnić im kapitał zalążkowy, który pomoże im szybciej się rozwijać. Region CEE wciąż stanowi tylko ułamek europejskiego rynku venture capital, w który w pierwszej połowie 2021 roku zainwestowano 49 mld euro. Wciąż pozostajemy w tyle za krajami takimi jak Niemcy czy Wielka Brytania zarówno pod względem zainwestowanego kapitału, jak i liczby firm jednorożców. To może się zmienić szybciej niż nam się wydaje – komentuje Annemarie Dalka, dyrektorka inwestycyjna funduszu PFR Ventures.

Łącznie najwięcej Cyfrowych Feniksów pochodzi z Polski (10), za nią są Czechy (7), a następnie Estonia (4) oraz Rumunia (3). Kolejne cztery miejsca przypadają Chorwacji, Łotwie, Litwie i Ukrainie (po 2 Cyfrowe Feniksy). Z Bułgarii, Węgier, Słowacji i Słowenii wywodzi się po 1 spółce o wartości przekraczającej miliard dolarów. Jedynie Serbia nie może się jeszcze pochwalić spółką w tej kategorii. Z drugiej strony, krajem, który wyróżnia się największym ucyfrowieniem, a tym samym największą liczbą cyfrowych czempionów na 100 tysięcy mieszkańców jest Estonia, a za nią Rumunia, Litwa i Łotwa. Polska jako największy kraj regionu, pod tym względem jest dopiero 5.

– Stary Kontynent to dziś rynek, na którym najszybciej rosną duże spółki technologiczne (o wycenie powyżej 1 mld dolarów) i wyprzedził on właśnie pod tym względem Chiny. Jednocześnie region Środkowo-Wschodniej Europy notuje największe przyrosty w tym zakresie w ciągu ostatnich 10 lat. Świadczą o tym wskaźniki: przed dekadą była tu jedna spółka o wycenie ponad 1 mld dol, teraz jest ich 30 – podkreśla Tomasz Czechowicz, twórca i partner zarządzający MCI Capital.

Pandemia okazała się motorem napędowym dla cyfrowych transformacji, mocno zwiększając znaczenie rozwiązań cyfrowych i szybkości cyfryzacji praktycznie w każdej branży. Koronawirus sprawił, że firmy nie mają odwrotu – jeśli chcą przetrwać i się rozwijać, muszą wdrażać procesy digitalizacyjne, a cyfryzacja jest obecnie najważniejszym elementem polityki gospodarczej. Digital Champions CEE ma służyć nie tylko promocji regionu, ale także być platformą wymiany doświadczeń między poszczególnymi krajami.

– Ranking "Digital Champions CEE TOP100" świetnie pokazuje, że pod względem rozwoju gospodarki cyfrowej region Europy Środkowo-Wschodniej dokonał w ciągu ostatnich dwóch dekad cyfrowego skoku. Wartość uwzględnionych w raporcie 100 cyfrowych liderów, która przekracza dziś 130 mld USD, tylko w ciągu ostatniej dekady wzrosła kilkunastokrotnie. Struktura rankingu odzwierciedla natomiast uwarunkowania gospodarcze regionu, w którym innowatorzy i przedsiębiorcy w pierwszej kolejności zaspokajali potrzeby lokalnych konsumentów, co sprzyjało przede wszystkim rozwojowi regionalnych liderów e-commerce i widoczną dominację tej kategorii. Jednak rosnąca także liczba spółek z obszaru mediów, Saas czy fintech i idące za tym rosnące wyceny i zainteresowanie regionem globalnych inwestorów, pokazuje ogromny potencjał, jaki ma przed sobą CEE. By jednak wejść na wyższy poziom, obok atutów (np. wykwalifikowani programiści), potrzeba także zdecydowanego myślenia kategoriami globalnej ekspansji i potrzeb klientów już na samym początku tworzenia biznesów, a także większej współpracy. Dziś zwycięskie strategie, pozwalające na szybkie skalowanie biznesu, buduje się przez tworzenie ekosystemów i partnerstw, nie tylko w oparciu o własne zasoby. W tej sferze pozytywną rolę odgrywać może także dojrzały już biznes, otwarty na współpracę z liderami cyfrowej transformacji, zarówno obecnymi już na liście Digital Champions CEE, jak i tymi, którzy do niej aspirują – Magdalena Jończak, VP, Strategy and Transformation, UPC Poland.

Partnerami Fundacji Digital Poland w projekcie są między innymi: Arthur D. Little (ADL), Daftcode, MCI Capital, PFR Ventures czy UPC (Liberty Global). 

Fundacja Digital Poland została powołana w celu integracji firm i społeczeństwa. Zajmuje się propagowaniem wiedzy dotyczącej roli innowacji i cyfryzacji w rozwoju gospodarczym kraju. Skupia firmy i organizacje z różnych branż, zachęcając je do współpracy nad konkretnymi projektami. Misją Fundacji jest pozycjonowanie Polski jako wiodącego ośrodka innowacji cyfrowych na świecie. Promując międzynarodową i międzybranżową inicjatywę, łącząc siły, tematy i tworząc sieć kontaktów i relacji mobilizuje firmy do przechodzenia transformacji z offline do online. Fundacja Digital Poland zaprasza do współpracy wszystkich, którzy są zainteresowani realizowaniem innowacyjnych projektów, które unowocześnią polską gospodarkę.