Europa Środkowo-Wschodnia zyskała w ostatnim roku 37 nowych cyfrowych czempionów. Tegoroczny ranking 100 największych technologicznych spółek w regionie CEE pokazuje, że udało nam się zbudować rynek odporny na zawirowania. I choć globalne spadki na światowych rynkach, przejęcia i akwizycje, wysoka inflacja, a do tego wojna w Ukrainie obniżyły kapitalizację cyfrowych liderów o 43 proc., to doganiamy amerykański rynek.
- Łączna wartość feniksów, smoków i wilków, czyli największych technologicznych spółek, które rozwijają cyfrową gospodarkę regionu CEE, przekroczyła wartość 75 mld USD. To niemal 4 proc. PKB Europy Środkowo-Wschodniej
- W tegorocznej edycji rankingu Digital Champions CEE zadebiutowało aż 37 firm. Najwięcej nowych czempionów to spółki z obszaru SaaS, Fintech i e-commerce
- Polska pozostaje liderem regionu pod względem wartości spółek, których łączna kapitalizacja wynosi 22,64 mld USD. Najwyżej wyceniani czempioni to niezmiennie Allegro, InPost oraz CD Projekt. Pierwsze miejsce w rankingu zajęła estońska spółka Wise
- Estonia i Czechy to kraje, które odnotowały największy, bo aż 60 proc. wzrost liczby czempionów
Fundacja Digital Poland po raz drugi przygotowała ranking Digital Champions CEE. Celem rankingu jest promocja regionu, stworzenie platformy wymiany doświadczeń między poszczególnymi krajami oraz zachęcenie do inwestowania w spółki technologiczne. Zestawienie powstało na podstawie przejrzystych i aktualnych danych oraz surowych kryteriów finansowych. Eksperci wartość spółek oceniają biorąc pod uwagę aktualne notowania na rynkach publicznych, benchmarki rynkowe, wskaźniki EBITDA, a także przychody. Do grona czempionów zaliczane są firmy, których głównym źródłem zysku są produkty i usługi cyfrowe lub sprzedaż za pomocą cyfrowych kanałów sprzedaży. Dane do rankingu zapewniły specjalistyczne platformy Dealroom, Merger Market i Pitchbook, a także ponad 40 funduszy Private Equity i VC. Ranking prezentuje cyfrowych czempionów w trzech kategoriach, w zależności od ich wartości:
· Cyfrowe Feniksy – to 20 spółek, których wyceny przekraczają 1 mld USD
· Cyfrowe Smoki – 40 spółek w wycenie 250 mln – 1 mld USD
· Cyfrowe Wilki – 40 spółek o wycenie pomiędzy 100-250 mln USD
Dane i wyceny, na podstawie których powstał ranking pochodzą z dnia 30 września 2022 roku.
Polska, Estonia i Rumunia liderami regionu
Pod względem wartości cyfrowych czempionów liderami regionu bez zmian pozostają Polska, Estonia i Rumunia. Łączna wycena spółek z tych Państw to blisko 48 mld USD. Polska ponownie zajęła pierwsze miejsce w rankingu, utrzymując najwyższą wartość kapitalizacji oraz liczby czempionów. Wartość 42 spółek z naszego kraju to niemal 23 mld USD. Wśród nich są takie firmy, jak Allegro, InPost, CD Projekt, Docplanner Group, Techland, eobuwie czy Wirtualna Polska.
– Polscy przedstawiciele w rankingu CEE Digital Champions 2022 odzwierciedlają całe spektrum polskiego ekosystemu venture capital. Na czołowych pozycjach nie brakuje firm, które umożliwiają rozwój lokalnego rynku. Ich kadra zarządzająca inwestuje samodzielnie jako aniołowie biznesu lub LP zaangażowani w polskie fundusze. Tymczasem pracownicy, którzy zdobywają w tych firmach doświadczenie, często wykorzystują je do tworzenia własnych przedsięwzięć – tłumaczy Maciej Ćwikiewicz , prezes PFR Ventures.
Na drugie miejsce z trzeciego wskoczyła Estonia. Za sukcesem kraju stoi 60 proc. wzrost liczby czempionów oraz spadek wycen w Rumunii. Łączna wartość 13 spółek z tego kraju to niemal 17 mld USD, a wśród nich znajduje się najwyżej wyceniana spółka w całym rankingu – Wise. Estonia znajduje się też niezmiennie na pierwszym miejscu pod względem największego nasycenia czempionami w regionie CEE. Trzecie miejsce zajęła Rumunia, której technologiczni liderzy wyceniani są na kwotę blisko 9 mld USD, na co w większości składa się wartość dostawcy oprogramowania RPA UiPath oraz firmy e-commerce eMAG.
Kolejne trzy miejsca pod względem wartości posiadanych czempionów zajmują Czechy (8 mld USD), z których pochodzą takie firmy jak Rohlik, Productboard i Notino, Chorwacja (5 mld USD) skąd wywodzi się m.in. Infobip i Rimac Automobili, a także Litwa (5 mld USD) ze spółkami takimi jak Vinted czy Nord Security.
Aż w 7 krajach – Albanii, Bośni i Hercegowinie, Kosowie, Mołdawii, Czarnogórze, Macedonii Północnej oraz Słowenii nie ma żadnej spółki, która mogłaby dołączyć do grona cyfrowych czempionów.
Rynek CEE odporny na zawirowania w gospodarce
Rosnące stopy procentowe, wzrost kursu dolara do rekordowych poziomów oraz inwazja Rosji na Ukrainę, to czynniki, które w największym stopniu wpłynęły na 43 proc. spadek wartości cyfrowych czempionów z regionu CEE, która w rok zmniejszyła się ze 130 mld USD do 75 mld USD. Do spadku przyczynił się również ich sukces. Kilka firm, jak np. czeski Avast wart 8 mld USD zniknęło z rankingu w wyniku przejęć. Dodatkowo wiele ukraińskich spółek przeniosło swoje siedziby i zespół np. do USA. Gdyby nie te wydarzenia, kapitalizacja spadłaby o 34 proc., czyli tak samo jak amerykański indeks Nasdaq 100 i znacznie mniej niż np. Ark Innovation ETF.
– W tych burzliwych czasach, edycja 2022 naszego wiodącego rankingu przynosi świeże spojrzenie na dynamizm i odporność regionu CEE. Europa Środkowo-Wschodnia, jak widać, jest odporna na niekorzystne zmiany, a lokalni przedsiębiorcy są zaprawieni w bojach. A to wszystko dzieje się w czasie, gdy amerykański rynek IPO, przeżywa najdłuższą suszę w ostatnim stuleciu - od prawie dziewięciu miesięcy nie było w Stanach Zjednoczonych IPO spółki technologicznej o kapitalizacji powyżej 50 mln dolarów – komentuje Piotr Mieczkowski, dyrektor zarządzający fundacją Digital Poland.
Dowodem na odporność rynku jest również liczba nowych, cyfrowych czempionów. W tegorocznej edycji rankingu zadebiutowało aż 37 firm. Najwięcej z obszaru SaaS (16), Fintech (10) i e-commerce (6). Estonia i Czechy to kraje, które odnotowały największy, bo aż 60 proc. wzrost liczby spółek technologicznych. To także dowód, że firmy z Europy Środkowo-Wschodniej mogą tworzyć nową wartość nawet w tak trudnych i niepewnych czasach.
– Atrakcyjność regionu wynika z wielu czynników, kluczowych dla inwestorów: wysokiej populacji przekraczającej 165 mln osób, stabilnych i szybko rozwijających się gospodarek, które zazwyczaj tempem rozwoju przewyższają rynki dojrzałe, licznej bazie wysoko wykwalifikowanych talentów ICT wspieranej przez ośrodki edukacyjne w zakresie nauk ścisłych (STEM) oraz bliskości Europy Zachodniej. PKB Europy Środkowo-Wschodniej wynosi obecnie 2,23 biliona dolarów, co czyni ten rynek większym pod względem wielkości od krajów nordyckich czy Beneluksu – podkreśla Karim Taga, Managing Partner, Global Practice Leader TIME w firmie Arthur D. Little.
Spadek wartości Feniksów
Choć Cyfrowe Feniksy wciąż stanowią główną wartość rankingu (51 mld USD), to w ostatnim roku spadła ona z niemal 90 proc. do 68 proc. Polska zajmuje pierwsze miejsce pod względem liczny najcenniejszych spółek – ma ich aż pięć. Za nią plasuje się Estonia z czterema czempionami oraz kilka krajów z taką samą liczbą dwóch Feniksów - Chorwacja, Czechy, Litwa i Rumunia. Większość z nich powstała w latach 2002-2006.
– Rynek cyfrowy w regionie CEE ucierpiał w ostatnim czasie głównie z powodu niekorzystnej sytuacji makroekonomicznej oraz zmian na globalnych rynkach kapitałowych, również w USA. Pogorszenie warunków zarówno makroekonomicznych (znaczący wzrost stóp procentowych, inflacji i spadek wydatków konsumenckich), jak i politycznych (wojna w Ukrainie), wpłynęło na wyceny firm technologicznych, które średnio zostały obniżone o połowę w porównaniu z ubiegłym rokiem – tłumaczy Filip Berkowski, starszy partner inwestycyjny w firmie MCI Capital.
Raport uzyskał patronat honorowy EBOiR. Strategicznym partnerem tegorocznej edycji rankingu jest Arthur D. Little (ADL), Partnerem MCI Capital oraz PFR Ventures. Raport można pobrać ze strony fundacji (digitalpoland.org/publikacje oraz digitalpoland.org/en/publications).
O fundacji Digital Poland
Fundacja została powołana w celu zwiększenia konkurencyjności polskiej gospodarki, ze szczególnym uwzględnieniem obszaru wysokich technologii i szerzenia w społeczeństwie świadomości gospodarczej, jak również propagowania idei innowacyjności, przedsiębiorczości oraz odpowiedzialnego rozwoju. Zajmuje się propagowaniem wiedzy dotyczącej roli innowacji i cyfryzacji w rozwoju gospodarczym kraju. Skupia firmy i organizacje z różnych branż, zachęcając je do współpracy nad konkretnymi projektami. Misją Fundacji jest pozycjonowanie Polski jako wiodącego ośrodka innowacji cyfrowych na świecie. Promując międzynarodową i międzybranżową inicjatywę, łącząc siły, tematy i tworząc sieć kontaktów i relacji mobilizuje firmy do przechodzenia transformacji z offline do online. Fundacja zaprasza do współpracy wszystkich, którzy są zainteresowani realizowaniem innowacyjnych projektów, które unowocześnią polską gospodarkę.